صفحه 99 کتاب شیمی 2

لطفا نکات مربوط به آخرین فکر کنید بخش4 شیمی2 را که مربوط به روند تغییر نقطه جوش ترکیب های هیدروژن دار است در ویلاگ بگذارید.
با کمال تشکر  

پاسخ: 

نیروهای جاذبه بین مولکولی عبارتند از :

پیوند هیدروژنی  > دو قطبی – دو قطبی  > ناقطبی – ناقطبی

نیروهای واندروالس به عوامل زیر بستگی دارد:

1-      میزان قطبیت مولکول ( هرچه قطبیت مولکول بیشتر ، نیروی واندروالس بیشتر )

2-      جرم و حجم مولکول ( با افزایش جرم و حجم مولکول ، نیروی واندروالس افزایش می یابد)

3-      شکل مولکول ( هرچه میزان مزاحمت فضایی کمتر باشد نیروی واندروالس بیشتر است )

هنگام بررسی نقطه ذوب و جوش ( نیروهای جاذبه ) به تمام موارد فوق باید توجه شود

CH₄ < SiH₄ < GeH₄ < SnH₄   این 4 مولکول ، همگی ناقطبی هستند و دارای شکل یکسان هستند ( شکل : چهاروجهی ) در این مولکولها پیوند هیدروژنی وجود ندارد ( شرط ایجاد پیوند هیدروژنی ، وجود هیدروژن متصل به اتمهای  F , O , N  می باشد )

در نتیجه فقط جرم و حجم تعیین کننده میزان نیروی جاذبه بین مولکولی و نقطه جوش می باشد ( در هر گروه جدول ، از بالا به پایین جرم و حجم افزایش می یابد )

در هیدریدهای گروه های 15 و 16 و 17 تاثیر جرم و حجم مولکول از تاثیر قطبیت آن بیشتر است در نتیجه با افزایش جرم و حجم نیروی جاذبه بین مولکولی افزایش می یابد در گروه 17  ، HF و در گروه 16  ، H₂O   بعلت داشتن پیوند هیدروژنی دارای نقطه جوش بیشتری هستند اما در گروه 15 ، NH₃ با وجود اینکه دارای پیوند هیدروژنی می باشد نقطه جوش آن از SbH₃  کمتر است که علت آن این است که پیوند هیدروژنی آن ضعیف است و جرم و حجم  NH₃  نسبت به جرم و حجم  SbH₃  خیلی کمتر است بطوری که پیوند هیدروژنی آن از نیروی واندروالس دوقطبی – دوقطبی  SbH₃  ضعیفتر می شود

PH₃ < AsH₃ < NH₃ < SbH₃

H₂S < H₂Se < H₂Te < H₂O

HCl < HBr < HI < HF